دیدار معاون نخست ریاست‌الوزراء با نماینده ویژه‌ای رئیس جمهور اوزبیکستان در امور افغانستان
تاریخ: 30 نوامبر، 2021
معاون نخست ریاست‌الوزراء امارت اسلامی افغانستان با «عصمت الله ارکاشوف»، نماینده ویژه رئیس جمهور اوزبیکستان در امور افغانستان دیدار و گفتگو کرد. این دیدار که امروز سه شنبه تاریخ 9 قوس در ارگ برگزار شد، هر دو طرف روی مسایل اقتصادی، سیاسی و سایر مسایل مهم دیگر بحث نمودند.
ملا عبدالغنی برادر آخند معاون نخست ریاست‌الوزراء گفت: ما به شمول اوزبیکستان از کمک‌های بشردوستانه جهانیان ابراز سپاس می‌نماییم، و تاکید داریم که در وضعیت دشوار کنونی با مردم افغانستان کمک نمایند؛ اما کمک‌های بشردوستانه به تنهایی نمی‌تواند مشکلات مردم را حل کند. اگر کشورهای منطقه و جهان خواهان خروج افغان‌ها از این مشکلات هستند، علاوه بر آزادسازی پول‌های مسدود شده پروژه‌های بزرگ اقتصادی را نیز در افغانستان روی دست گیرد.
هیئت اوزبیکستانی گفت: در حال گفتگو با جامعه جهانی در مورد پول‌های مسدود شده‌ای افغانستان است. آقای ارکاشوف همچنان بیان داشت که آن‌ها برعلاوه تجارت از طریق خط آهن آماده اجرای سایر پروژه‌های بزرگ اقتصادی دیگر در افغانستان می‌باشند. وی افزود: امنیت در افغانستان نسبت به قبل از 15 اگست (روز سقوط جمهوریت) اکنون بهبود یافته و آن‌ها وضعیت را از نزدیک نظارت می‌کنند.
طرف اوزبیک افزود که در مورد افغانستان با جامعه جهانی و کشورهای منطقه در تماس هستند. وی گفت: "رئیس جمهور اوزبیکستان در اولین سفر رسمی خود به روسیه بعد از پیروزی در انتخابات با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در مورد افغانستان گفتگوهای مفیدی داشت، و او از تلاش‌های وی قدردانی کرده است."
آقای برادر از جانب اوزبیکستانی خواست تا چرخ بال‌ها و تجهیزات نظامیِ را که در جریان سقوط کابل از افغانستان برده شده و ملکیت مردم می‌باشد باید به ا.ا.ا بازگرداند. برادر آخند همچنان افزود؛ زمانی که اشرف غنی و تیمش کابل را ترک کردند علاوه بر پول نقد چرخ بال‌ها و تجهیزات نظامی زیادی را نیز به کشورهای دیگر منتقل کردند.
همچنان عصمت الله ارکاشوف، رئیس این هیئت گفت: این چرخ بال‌ها و تجهیزات نظامی بدون اجازه‌ای ما (جانب اوزبیکستانی) به طور غیرقانونی وارد اوزبیکستان شده و اکنون پرونده‌های جنایی علیه بسیاری از پیلوتان باز کرده‌اند. وی افزود که آن‌ها در مورد چرخ بال‌ها و تمامی تجهیزات نظامیِ که به کشورشان منتقل شده با توجه به قوانین بین‌المللی تصمیم خواهند گرفت. آقای برادر در ادامه افزود که اکنون شرایط برای سرمایه‌گذاری در افغانستان فراهم شده و کشورهای منطقه از جمله اوزبیکستان نباید آغاز پروژه‌های اقتصادی را با به رسمیت شناختن ارتباط دهند.
در این نشست تجارت و ترانزیت میان دو کشور نیز مورد بحث قرار گرفت. هیئت اوزبیکستانی اعلام کرد که پس از پایان تحریم‌های اعمال شده برای مهار شیوع ویروس کرونا، یک توافقنامه‌ی بزرگ در قسمت ترانزیت را با طرف افغانی امضاء خواهند کرد که بر اساس آن تاجران افغانستان به آسانی با پرداخت مالیات کم کالاهای خود را به اوزبیکستان ارسال می‌نماید. عصمت ارکاشوف همچنین گفت: با اجرای این قرارداد تسهیلات قابل توجهی به تاجران هر دو کشور نیز مهیا می‌گردد.
در پایان این نشست آقای ملا عبدالغنی برادر آخند همچنین از تلاش‌های اوزبیکستان تشکری کرد که پس از تصرف شهر مزارشریف از سوی امارت اسلامی از خروج بیشتر سلاح‌ها جلوگیری کرد. چنانچه گفت: "ما از تلاش‌های شما برای جلوگیری از حمل سلاح و مهمات توسط مردم در زمان سقوط از طریق مزارشریف قدردانی می‌کنیم." در این دیدار علاوه بر مسائل سیاسی و اقتصادی بر تقویت روابط دوجانبه نیز تاکید گردید