چشم اندازی بر قرارداد استخراج نفت حوزۀ آمو دریا
نویسنده: هدایت الله واحدی
مقدمه
مسلم است که نفت در دنیای امروزی یک منبع مهم در تولید انرژی می باشد و نقشی مهمی در تعیین سطح قدرت های ملی و جهانی کشور های مختلف دارد. از آن جایی که نفت و گاز طبیعی به مثابه کارا ترین منبع تأمین انرژی بشری امروزی شناخته شده طوریکه نفت خام حدود ۴۵ در صد و گاز طبیعی ۲۵فیصد انرژی دنیا را تأمین می کند از اینرو نفت و گاز در معادلات اقتصادی و سیاسی جهان، اهمیت راهبردی داشته و در پروسه روابط بین المللی نقش بسزای دارد. با درک این حقانیت امارت اسلامی افغانستان که همواره در صدد یافتن راه های برای داشتن یک اقتصاد بر پایه های وسیع است، به همین منظور قرارداد استخراج نفت حوزۀ آمو دریا را با یک شرکت چینایی امضأ کرد زیرا نفت با مبرمیت که در تولید انرژی دارد حایز اهمیت است و با دور شدن مشکلات موجود در بخش انرژی، صنعت کشور رشد می کند که این به خودی خود به پا ایستاد شدن اقتصاد کشور نقش مؤثری می تواند داشته باشد. بناً در نوشته حاضر پیرامون قرار داد استخراج نفت آمو دریا، ارزش، مشکلات و راه حل آن به شکل اجمالی خواهیم پرداخت.
مکثی بر قرار داد استخراج نفت حوزه آمو دریا
امارت اسلامی افغانستان با تعهد و خلوص نیتی که در برابر وطن و ملت دارد، همیشه در پی آن است که در چهار چوب اصول عدالت اجتماعی و حفظ حقوق کرامت انسانی مسیری را برای داشتن یک اقتصاد قوی سراغ کند و مردم که سال های متمادی بالای گنج خوابیده اند ولی بدون گنج اند منبعد با استفاده از این تحفه های خدا دادی دیگر زجر ناتوانی را نکشند و زمینه هایی را که در شرایط کنونی می تواند اقتصاد افغانستان را حمایت کند، توسعه داده و از عواید آن در بخش های اقتصادی بهره مند، اقتصاد افغانستان تقویت یابد و افغانستان در زمینه نفت به خود کفایی نزدیک شود. بنا بر همین هدف و امیدواری امارت اسلامی قرار داد استخراج نفت حوزه آمو دریا را با یک کمپنی چینایی امضأ کرد. این قرارداد میان وزارت معادن و پترولیم و شرکت چینایی CPEIC در حضور و هدایت محترم الحاج ملا عبدالغنی برادر آخند معاون اقتصادی ریاست الوزراء به امضأ رسید. بر اساس معلومات سرپرست وزارت معادن و پترولیم، مساحت مجموعی حوزه ۴۵۰۰ کیلومتر مربع بوده که شامل ساحات قشقری، زمردسای، بازارکمی، آق دریا و انگوت در ولایت های سرپل، جوزجان و فاریاب می باشد. بر مبنای معلومات، در حال حاضر در پنج ساحه اکتشاف شده، ۸۷ میلیون بیلر تیل تخمین شده که با اکتشاف بیشتر ساحات، تولید روزانه پروژه نفت و گاز قشقری از ۲۰۰ تن به ۱۰۰۰ تن خواهد رسید. بناً این مقدار واقعاً در کاهش قیمت نفت در کشور بی نظیر خواهد بود و به مرور زمان با اکتشافات بعدی افغانستان در بخش نفت خودکفا خواهد شد. سرپرست وزارت معادن و پترولیم گفت که بر اساس این قرارداد، پروسس تیل و مواد نفتی در خود افغانستان صورت خواهد گرفت و طبق این قرارداد، قرار است در سال اول شرکت قراردادی مبلغ ۱۵۰ میلیون دالر سرمایه گذاری نماید و در سه سال آینده مجموعه سرمایه گذاری به ۵۴۰ میلیون دالر خواهد رسید که با تطبیق این پروژه برای ۳ هزار تن زمینه شغلی نیز مساعد خواهد شد. قابل یاداوری است، امارت اسلامی ۲۰ فیصد در این پروژه شریک است که در آینده این رقم تا ۵۷ فیصد افزایش خواهد یافت. از مفهوم بالا چنین استنباط می شود که با این سرمایه گذاری هنگفت، روند استخراج نفت این حوزه به شکل سیستماتیک و بدون مشکل جامۀ عمل خواهد پوشید و از سوی دیگر زمینه کار برای هزاران هموطن ما فراهم خواهد شد که این خود در رشد اقتصاد کشور حایز اهمیت است. شایان تذکر است که در مراسم امضای این قرار داد، محترم ملا عبدالغنی برادر آخند معاون اقتصادی ریاست الوزراء این قرارداد را برای خودکفایی کشور مهم دانست و از شرکت قراردادی خواست تا امور استخراج تیل و مواد نفتی را در مطابقت به معیار های جهانی انجام داده و خدمات عام المنفعه را به مردم محل فراهم نماید. همچنان از وزارت معادن و پترولیم خواستار آن شد تا از تطبیق قرارداد، نظارت همه جانبه نموده و در صورت بروز مشکل موضوع را به اسرع وقت به کمیسیون اقتصادی راجع نماید. سخنان، سعی و تلاش معاون اقتصادی ریاست الوزراء حاکی از آن است که امارت اسلامی افغانستان از هیچ نوع تلاش در برابر توسعه و انکشاف مسایل زیربنایی (اقتصاد) دریغ نورزیده بلکه مشتاقانه در راهی عمران نقاط کلیدی اند که به اثر آن جامعه و ملت ما به بالنده گی در همه ابعاد فایق آیند. قابل ذکر است که وانګ یو، سفیر چین مقیم کابل که در مراسم حضور داشت، با ابراز خرسندی از امضای قرارداد گفت: این قرارداد در راستای رشد اقتصادی و خود کفایی افغانستان مهم بوده و مثال خوب همکاری و تعامل میان دو کشور می باشد. موصوف از شرکت قراردادی خواست تا با دقت طبق مفاد قرارداد امور محوله را انجام دهد. این اظهارات سفیر چین خود مبین صداقت آن کشور پیرامون قرارداد استخراج نفت و امضای آن است که ان شاءالله با فضای به وجود آمده نفع بیشتری به ملت و کشور ما در پی خواهد داشت.
ارزش قرار داد استخراج نفت حوزۀ آمو دریا
مسلم است که نفت و گاز طبیعی، مهم ترین منابع تأمین انرژی در جهان امروزی شناخته شده است؛ از این رو نفت و گاز در معادلات اقتصادی ـ سیاسی جهان اهمیت راهبردی دارند و در پروسه روابط بین الملل نقش مهمی می تواند ایفا کنند. به ویژه کشور و ملت ما که سالیان متمادی با وجود داشتن منابع سرشار طبیعی در پائین ترین سطح اقتصادی قرار داشته امضای این قرارداد برای ما دارای ارزش بسزای است که در زیر به آن اشاره می کنیم:
1- تقویت اقتصاد ملی؛
2- به پا ایستادن وضعیت اقتصادی؛
3- فراهم سازی زمینه کار برای مردم؛
4- بازسازی و انکشاف مناطق معدنی کشور؛
5- تشویق سرمایه گذاران خارجی به سرمایه گذاری و دادن اطمینان؛
6- تحصیل اعتماد به سطح ملی و بین المللی در خصوص حکومتداری خوب که مبین تلاش های خستگی ناپذیر مسوولین امور در راستای مسایل زیربنایی که در آن پیشرفت اقتصادی و قدم های استواری به سوی خود کفایی محسوس و مشهود است؛
7- و افهام توانایی، تعهد و صداقت مسوولین امارت اسلامی افغانستان برای بی بنیاد ثابت کردن شایعات آنعده از دشمنان داخلی و خارجی که با نظام در تضاد اند که به ضم خود شان امارت اسلامی توانایی کار و بهبود زنده گی مردم را ندارد. همچنان محترم ملا عبدالغنی برادر آخند معاون اقتصادی ریاست الوزراء در مراسمی امضأی قرارداد «استخراج نفت حوزۀ آمو دریا » ضمن اشاره بر منابع عظیم طبیعی افغانستان در مورد اهمیت و ارزش نفت در جهان و کشور ما گفت که افغانستان از نظر منابع طبیعی یک کشور غنی در جهان است اما در کنار سایر معادن، نفت آن سرمایه مردم افغانستان است که اقتصاد کشور ما می تواند به آن تکیه کند.
دلایل عمده که سبب استخراج نفت حوزۀ آمو دریا شد
نبود فساد، تأمین امنیت، ایمانداری، تعهد، تدبیر، سعی و تلاش، مدیریت کارا و تخصص کلید همه قفل های است که ملت ما را به سوی رستگاری هدایت می کند که خوشبختانه با رویکار آمدن مجدد امارت اسلامی دیگر آثاری از ناامنی، فساد، حلقات مافیایی، زورگوی و خیانت باقی نمانده و عکس آن صداقت، عزم و اراده برای ساختن یک افغانستان مبرا از تمامی مشکلات در همه ابعاد به سرعت ادامه دارد که ان شاءالله به آن فایق خواهیم شد.
نتیجه
از مفاداتیکه در بالا گفته شد بر میآید که نفت و گاز طبیعی، مهم ترین منابع تأمین انرژی بشری امروزی هستند، عواید حاصله از فروش نفت و گاز، فرصت های اقتصادی را میآفریند. نیاز کشورهای جهان به منابع انرژی باعث گسترش روابط سیاسی و اقتصادی در صحنه بینالمللی میگردد از سوی دیگر استخراج این منابع، کشور ها را به سوی خود کفایی سوق داده و متضمن رفاه و آسایش است. به همین هدف امارت اسلامی افغانستان قرار داد استخراج نفت حوزه آمو دریا را با یک شرکت چینایی امضأ کرد تا مردم و کشور ما در آینده نه چندان دور در این زمینه نیازی به واردات نداشته باشند و از این طریق برای تقویت اقتصاد کشور ممد واقع شوند.