نظر اجمالی بر معدن آهن غوریان و اهمیت آن
نویسنده: هدایت الله واحدی
مقدمه
منابع طبیعی برای استفاده بشر هدیه الٰهی است، الله (ج) برای بشر عقل و شعور اعطا فرموده تا به وسیله آن به صورت درست و در موقع مناسب برای پیشبرد زنده‌گی خویش استفاده نماید تا باشد زمین به گونه دلخواه ما عمران گردد. زمین در متن و بطن خود مشحون از معادن و ذخایر بوده که هر قسمت آن توسط انسان ها به نام محدوده های جغرافیایی متفاوت تقسیم گردیده است. از آن جمله افغانستان کشوری است که منابع بزرگ طبیعی را به خود اختصاص داده است، کشور ما افغانستان از نگاه داشتن معادن و ذخایر با کیفیت و عالی غنی بوده و شهرت بسزای دارد، اگر این منابع و معادن به شکل شاید و باید استخراج و پروسس گردد، با جرأت گفته می توانیم که کشور ما به اوج مدارج عالی ترقی نایل خواهد شد و مردم ما دیگر نه تنها از ضعف اقتصادی رنج نخواهد برد بلکه در صدر ملت های قرار خواهد ګرفت که از لحاظ رفاه و آسایش نظیری نخواهد داشت. چنانچه امارت اسلامی افغانستان با توجه به این اهم پلان های وسیع را در عرصه استخراج معادن و پروسس آن در اطراف و اکناف کشور محل هایی که در آن منابع وجود دارد، روی دست دارد، که امارت اسلامی در کنار استخراج و پروسس سایر معادن و ذخایر طبیعی اینک شرکت های برندۀ استخراج و پروسس چهار بلاک معدن آهن ولسوالی غوریان ولایت هرات را که قبلاً به داوطلبی گذاشته شده بود اعلان نمود، که با استخراج آن عواید هنگفت از این بابت عاید کشور و مردم ما خواهد شد. به این ارتباط خواستم نکاتی را در مورد پروسۀ داوطلبی، شرکت های برنده استخراج و پروسس این معدن و ارزش اقتصادی آن جسته جسته جهت ارضای حس کنجکاوی علاقمندان به نگارش گیرم.
منابع آهن افغانستان
آهن از جمله فلزات قوی بوده که نیاز بیشتر مردم بر آن است. معادن آهن در مناطق مختلف کشور موقعیت داشته که از نگاه جنسیت و کیفیت متفاوت می باشد و نظر به کیفیت خود در جهان جایگاه مهم را کسب نموده است. نظر به مطالعات انجام شده در حدود ٧٢معدن آهن در کشور وجود دارد، که از مشهورترين ذخاير آن ميتوان از حاجيگك، سياه دره، قلعه اسد، خيش در وﻻيت باميان، تل و نقره خانه در وﻻيت پنجشير، جبل السراج در وﻻيت پروان، پلنگ سور در وﻻيت هرات، حاجی علم در وﻻيت كندهار، سياه جر و فرمار خدر وﻻيت بدخشان و پغمان در وﻻيت كابل نام برد. از جمله معادن آهن، معدن حاجیگک از شهرت خوبی برخوردار است، معدن حاجیگک که در ۴۵ کیلومتری جنوب شرق بامیان موقعیت دارد. معدن غوربند هرات، معدن سیاه دره بدخشان، معدن جبل السراج و چندین معادن دیگری نیز وجود دارد که فیصدی قابل توجه آهن را به خود اختصاص داده اند. اگر آهن کشور به صورت درست و معیاری آن توسط کمپنی های مشهور و قابل اعتماد استخراج گردد و حکومت با سرمایه گذاری روی اقتصاد کشور از این معادن به خوبی محافظت کند و آنرا منبع عواید مؤثر مالی برای کشور قرار دهد، بی درنگ اقتصاد کشور رشد مورد توجه را از نگاه تجارت آهن خواهد کرد، که این کار باعث بلند شدن سطح صادرات و عواید پولی کشور شده و در خود کفای کشور نقش ارزنده خواهد داشت.
مکثی بر پروسۀ داوطلبی استخراج و پروسس معدن آهن غوریان
امارت اسلامی با گزینش پالیسی اقتصاد محور در همه ابعادیکه در آن به نحوی از انحاء اقتصاد کشور رونق بیشتر میابد و به وسیلۀ آن کشور به سوی خودکفایی کشانیده می شود و در زنده‌گی حال و آینده مردم رفاه و آسایش به مشاهده میرسد به آن مبادرت می ورزد. اینک به این هدفمندی و نظر به ارزش اقتصادی که معدن غوریان ولایت هرات دارد، چندی پیش وزارت معادن و پترولیم به هدایت کمیسیون اقتصادی ا.ا.ا استخراج چهار بلاک معدن آهن ولسوالی غوریان ولایت هرات را به داوطلبی آزاد گذاشته بود، که در آن به ده ها شرکت داخلی و خارجی اشتراک نموده بودند. بعد از انجام پروسه شفاف و همه جانبه شرکت های برندۀ استخراج و پروسس چهار بلاک معدن آهن ولسوالی غوریان ولایت هرات اعلان شد. این شرکت ها عبارت می باشند از:
۱ـ شرکت وطن درخشان که ۷۰ فیصد سهمدار آن شرکت سازه های صنعتی آذاران می باشد، با اخذ ۶۴.۶ امتیاز برندۀ بلاک اول معدن آهن ولسوالی غوریان گردید.
۲ـ شرکت ساحل شرق میانه که شرکت های دره نور افغانی و ایپکول ترکی هر کدام ۱۵ فیصد سهمدار آن می باشند با گرفتن ۶۱ امتیاز برندۀ بلاک دوم معدن آهن ولسوالی غوریان شناخته شد.
۳ـ شرکت ملی شمش که شرکت های GBM و AD Resources انگلیسی که در آن ۳۵ فیصد سهم دارند با اخذ ۶۸.۵ نمره برندۀ بلاک سوم معدن آهن ولسوالی غوریان می باشد.
۴ـ شرکت باختر فولاد که شرکت های احیای سپاهان و پارسیان ایرانی در آن ۴۹ فیصد سهمدار می باشد، با اخذ ۶۰.۵ امتیاز برندۀ بلاک چهارم معدن آهن ولسوالی غوریان شناخته شد.که سهم زیادی برندۀ بلاک های یاد شده را شرکت های افغانی تشکیل میدهد، که مشترکاً با شرکت های خارجی پروسه استخراج و پروسس بلاک های مذکور را به شکل مسلکی در داخل کشور انجام می دهند.
پروسس این معدن و سایر امور آن در داخل کشور صورت می گیرد و برای هزاران تن زمینه کار فراهم می‌شود . بر بنیاد اطلاعات وزارت معادن و پترولیم، معدن آهن غوریان هرات چهار بلاک دارد که هر بلاک آن ۲۵۰ کیلومتر را در بر می‌گیرد. معدن آهن غوریان ولایت هرات بیش از ۱ میلیارد و ۸۰۰ تن آهن دارد که با استخراج آن در کنار افزایش عواید حکومت، زمینه کار به مردم نیز فراهم خواهد شد، که این خود در رشد و توسعه اقتصادی کشور از اهمیت خاصی برخوردار است. همچنان در دنیای امروز داشتن آهن یکی از عوامل تعیین کننده وضعیت بهتر اقتصادی کشور ها به حساب می آید.
نتیجه گیری
مسلم است نقش معادن و صنایع معدنی در اقتصاد کشور های جهان منحصر به مشارکت در افزایش تولید ناخالص داخلی و رشد اقتصادی نمی گردد بلکه سهم معناداری نیز در ایجاد فرصت‌های شغلی و کاهش فقر در کشور ها را دارا است. صنعت معدن یکی از محرک های مهم در اقتصاد جهانی و یک جایگاه اولیه در زنجیره تأمین منابع مورد نياز بسياری از صنايع میباشد. معادن می‌توانند یکی از کلید های اصلی برای دست‌یابی به آینده امید بخش باشند. نقش معدن و صنایع معدنی در اقتصاد کشور ها میتواند در تأمین اهداف توسعه پایدار جهان نیز کمک نماید. اگر چه توسعه مواد معدنی عامل مهمی برای رشد اقتصادی است، اما اگر با برنامه‌ریزی دقیق و مدون انجام شود، میتواند عامل توسعه دهنده رشد اجتماعی در کشور های در حال توسعه نیز باشد. با در نظرداشت این ارزش های اهم امارت اسلامی تلاش دارد تا با استخراج معادن و سایر منابع طبیعی کشور به هدف فوق رسیده و در این راستا اقدامات مقتضی نموده است که ثبوتی خوبی این ادعای ما همانا استخراج معادن یکی پی دیگر می باشد، چنانچه با قرارداد چهار بلاک معدن آهن غوریان هرات یک قدم استواری دیگری به سوی هدف خودکفایی اقتصادی برداشته شد.