نگاهی بر اهمیت و اعمار پروژه کابل جدید
نویسنده: هدایت الله واحدی
مقدمه
کابل، پایتخت افغانستان مطابق تخمین سال ۲۰۲۰ دارای جمعیتی حدود ۵ میلیون نفر و مساحتی حدود ۱٬۰۲۳ کیلومتر مربع می باشد که در ولایت کابل واقع شده‌است. مرکز این شهر، شامل بافت کهنه و قدیمی آن است که مناطق پل خشتی، کاه فروشی، مرادخانی، ده افغانان، چنداول، شوربازار، سراجی، زانا خان و باغ علیمردان را در بر می‌گیرد و در آن از همهٔ قومیت‌های اصلی افغانستان زنده گی می‌کنند. شواهد رشد شهرنشینی، حاکی از مهاجرت گسترده از سایر نقاط افغانستان به این شهر می باشد. بر این اساس کابل نود و چهارمین شهربزرگ جهان و در ردهٔ پنجمین شهر جهان از نظر سرعت رشد جمعیت قرار دارد. به اساس رشد روزافزون نفوس در این شهر ایجاب می کند که این شهر وسعت داده شود تا ساکنان آن در فضای امن از لحاظ زیست محیطی،رفاه یی به دور از آلوده گی محیط زیستی،ازدحام و مطابق به معیارهای شهری در محیطی که شرایط عام وتام و یا نسبی رفاه ای برای شهروندانش مساعد باشد زنده گی نمایند. به این اساس امارت اسلامی کار اعمار پارسل دوم فاز اول پروژه کابل جدید را که قبلاً طراحی گردیده بود و نظر به عوامل متعددی در آن زمان امور آن متوقف بود، افتتاح نمود که در این نوشته پیرامون اهمیت،علت های توسعه، آغاز کار و چگونگی اعمار آن به شکل اجمالی نظر افگنده شده است.
علت‌های توسعۀ شهر کابل
شهر کابل کنونی برای ۵۰۰ الی۷۵۰هزار ساکن طراحی گردیده است. طی ۳ دهه جنگ، ساکنان این شهر در حدود ۵ میلیون افزایش یافت. حدود ۱٫۸ میلیون نفر در ۶۸ فیصد شهر کابل خارج از نقشۀ کابل در خانه‌های خود سر زنده گی می‌نمایند؛ که بیجا ساختن این‌ها ناممکن است. شهر به مشکلات فاضلاب آب هوای تنفسی ازدیاد زباله مبتلا است. طبق مطالعات انجام شده شهر کابل کنونی پس از ۱۵ سال دارای نفوس ۸ میلیون خواهد بود؛ که برای آن‌ها آب و هوای موجود کافی نخواهد بود. بدین منظور ضرورت است تا شهر را وسعت داد. طرح پروژه کابل جدید بنا بر همین نیازمندی بوده که امارت اسلامی جهت تحقق آن شب و روز در تلاش است.
مکثی بر آغاز کار و اهمیت پروژه کابل جدید
طرح و ساخت پروژه جدید کابل با حل مشکلات و آرزو های میلیون‌ها شهروند افغانستان در پایتخت کشور گره خورده‌است. زیرا بیرون رفت از بحران رشد روز افزون جمعیت، فقدان مسکن و زیربناهای شهری، ازدیاد بیکاری و آلوده گی سرسام آور محیط زیست در شهر کابل ایجاب اعمار شهر جدید را می نماید. نتایج مطالعات مختلف حاکی از متعادل ساختن تراکم شهری در کابل موجوده و تقسیم جمعیت از طریق توسعۀ شهری در اطراف آن بود. ولی متأسفانه اعمار این شهر مهم و ضروری که قبلاً طرح گردیده بود، نظر به عوامل مختلف با وجود منابع سرشار تمویل کننده خارجی در آغاز بسیار به کندی پیش میرفت و بعداً متوقف گردید. اما امارت اسلامی با گزینش پالیسی اقتصاد محور، سعی و تلاش خستگی ناپذیر جهت رفاه و آسایش شهروندان کابل، جلو گیری از ازدحام ، داشتن محیط زیست سالم، انکشاف شهری و منابع عایداتی از طریق ایجاد پارک‌های صنعتی برای تولید مواد ساختمانی
صنایع کوچک و همچنان برنامه های زراعتی در شهر جدید کابل، به تاریخ ۲۶ اسد سال روان کار فاز اول بخش دوم پروژه کابل جدید از سوی محترم ملا عبدالغنی برادر آخند معاون اقتصادی ریاست الوزراء افتتاح گردید. محترم ملا صاحب در مراسمی که به همین مناسبت تدویر گردیده بود در حاشیه سخنان خود گفت، که رهبری امارت اسلامی متعهد است که کشور را در قطار سایر کشور های مترقی جهان قرار دهد و در این راه طور خستگی ناپذیر سعی می نماید،که مثال خوب آن آغاز کار این پروژه است. همچنان افزود که، پروژه کابل جدید به سطح کشور یک پروژه بزرگ ملی است، که با مشارکت امارت اسلامی و سکتور خصوصی به پیش برده می شود و برای سرمایه گذاران داخلی و خارجی زمینه خوبی سرمایه گذاری را مساعد می سازد. موصوف علاوه نمود که پروژه کابل جدید آراسته به تمام سهولت های زنده گی بوده، که با تکمیل آن انتقال نفوس از شهر موجوده کابل به آن آغاز، در شهر کنونی ازدحام کاهش و از حوادث ترافیکی جلوگیری خواهد شد. قابل یاد آوری است که شهرکابل جدید نسبت به شهر کنونی کابل یک و نیم برابر اضافه تر وسعت دارد، که با داشتن مساحت ۳۷۰ هزار جریب در چهار فاز دیزاین گردیده است. امور فاز اول این پروژه در ۵ بخش در نظر گرفته شده ، که کار اعمار بخش دوم آن افتتاح شد. این بخش در ۷۴۰ کیلو متر مربع دیزاین گردیده، که برای ۱۲ هزار تن ۲۳۰۰ منزل رهایشی اعمار می گردد.کار فاز اول، بخش دوم پروژه کابل جدید تحت نظر وزارت شهر سازی و مسکن از سوی شرکت ساختمانی خصوصی پیش برده می شود. این پروژه از ده سبز آغاز تا شکر دره، کلکان، ولسوالی قرباغ، کوهدامن و همچنان ساحه باریک آب ولایت پروان گسترش یافته است. پروژه‌ای شهر کابل جدید در دو مرحله ۱۵ ساله تطبیق می‌شود و در مرحله اول برای یک میلیون و ۵۰۰ هزار فرد، ۲۵۰ هزار خانه ساخته می‌شود که ساحات تجارتی، زراعتی و تفریحی هم در آن شامل است و در آن برای هزاران تن به شکل مستقیم و غیر مستقیم زمینه کار فراهم می شود. همچنان در شهر مورد نظر منطقۀ باریک‌آب به صفت یک منطقۀ کشاورزی-تجارتی در آن افزوده شده است. طرح اجرا مرحله‌وار ماسترپلان شهر کابل جدید در مجموع عبارتند از: تهیۀ هشتاد هزار واحد مسکونی برای تخمیناً چهار صد هزار باشنده، توسعۀ یک‌سوم باریک‌آب برای تولیدات زراعتی به صفت بخش تجارتی-اقتصادی شهر جدید، انکشاف زیربناها و تسهیلات عمومی اساسی شهر، احیا، حفظ و توسعۀ اکثر قرا و دهات موجوده، ایجاد پارک مرکزی و بخشی از کمربند سبز در اطراف شهر، طرح‌ریزی فازهای دوم و سوم و ایجاد پارک‌های صنعتی برای تولید مواد ساختمانی و صنایع کوچک توسط بخش خصوصی در نواحی شهر کابل جدید می باشد.
نتیجه گیری
رشد سریع جمعیت و مهاجرت روستا نشینان به شهر ها طی سالیانی دراز علت اصلی توسعه و تراکم بیش از حد ممکن در شهر های بزرگ گردیده است. بدین لحاظ ایجاب می نماید که تا شهر ها انکشاف داده شود و برای ساکنان محیط و محول مناسبی زنده‌گی فراهم گردد، بناً ضرورت ایجاد شهر های جدید در کنار سایر شهر های بزرگ با در نظر گرفتن زمینه‌های اقتصادی فرهنگی، اجتماعی و امکانات رفاهی و خدماتی به منظور به وجود آوردن شرایط زیستی مطلوب تر محراق توجه می باشد، که اینک امارت اسلامی با توجه به این اصل به تاریخ ۲۶ اسد سال روان کار بخش دوم فاز اول پروژه کابل جدید را افتتاح نمود، تا برای مردم تسهیلات لازم زنده گی شهری را فراهم و از سوی دیگر منبع عایداتی را جهت غنامندی اقتصاد از هم گسنیخته کشور سراغ نماید. چنانچه با اعمار شهر جدید کابل از یک سو ازدحام در شهر کنونی کابل کاهش چشمگیری خواهد یافت، که ناشی از آن از حوادث ترافیکی جلوگیری و در رفت و آمد و گشت و گذار در شهر سهولت ها به میان خواهد آمد، از آلوده‌گی محیط زیستی(صوتی، زباله ها، عدم موجودیت اکسیجن کافی...) رهایی خواهیم یافت و عکس آن از نعمت یک شهر پاک و نظیف و معیاری از نگاه زنده گی شهری مستفید خواهیم شد و در مجموع شهروندان ما از نعمت مسکن یا سرپناه معیاری و فرصت های رفاهی زنده گی برخوردار گردیده و از جانب دیگر با اعمار شهر جدید کابل منابع عایداتی از بابت مالیه دوامدار از درک عرضه خدمات شهری، محصولات زراعتی باریک آب و ایجادپارک های صنعتی که در این ساحه در نظر گرفته شده است، نفع خواهد برد و مبالغ هنگفتی عاید بودجه دولت خواهد شد. همچنان در آن برای هزاران تن هموطنان ما به شکل مستقیم و غیر مستقیم زمینه کار فراهم خواهد شد.