بررسی تاثیر صنعت د رشد اقتصادی کشور

نویسنده: هدایت الله واحدی

مقدمه

تردیدی نیست که سکتور صنعت در پهلوی زراعت و سایر عرصه های تولیدی یکی از سکتور های مهم اقتصادی کشور ها بوده و این سکتور با توجه به زمینه رشد و توسعه آن نظر به موقعیت جغرافیای کشور ها، منابع تولید، شرایط حمایوی و سایر فکتور های ایجاد کننده و همکار در صنعت در مزیت نسبی با سایر سکتور های اقتصادی قرار دارد. جای مسرت است که افغانستان کشوری است که ظرفیت های بیشتری در همه بخش ها به خصوص زراعت و صنعت دارد. صنایع ستون فقرات و هسته اساسی انکشاف اقتصادی را در یک جامعه تشکیل می دهد که به هیچ وجه نمی توان این بخش را نادیده گرفت. اگر نظری به جوامع و کشور های مترقی جهان بی افگنیم و پیرامون پیشرفت های قابل ملاحظه آن ها در تمامی ابعاد تاکید نمائیم بی تردید آشکار می شود که علت این پیشرفت ها همانا توجه به اساسات عناصر توسعه (زراعت و صنعت) بوده است به ویژه با صنعتی شدن، جوامع و محدوده های جغرافیایی می توانند به مدارج عالی ترقی نایل گردد. امارت اسلامی با در نظر داشت این اصل و جهت رسیدن به این هدف سترگ در کنار سایر سکتور های به این بخش اولویت داده که در این نوشته مشت نمونۀ خروار گفته به نکات عمدۀ این کارکرد ها از سوی امارت اسلامی در دو سال حاکمیت آن و همچنان اهمیت سکتور صنعت در اقتصاد جوامع می پردازیم.

اهمیت صنعت

صنعت و صنعتی شدن پدیدۀ است که پیش از سه قرن از عمر آن نمی گذرد، ولی تأثیرات عمیقی بر انسان و محیط زنده گی او گذاشته است. با توجه به انقلات صنعتی در اروپا و رشد سریع آن در سایر نقاط جهان، صنعتی شدن به عنوان یکی از عناصر اساسی برای توسعۀ اقتصادی کشور ها در حال انکشاف مطرح گردیده است. در کشور های توسعه یافته به طور عموم توسعه با صنعتی شدن تحقق یافته است و توسعه صنایع با رشد اقتصادی و افزایش سطح زنده گی عمومی همراه بوده است. در کشور های در حال توسعه نیز کارایی و بهره برداری در بخش صنعت نسبت با عرصه های زراعت بیشتر می باشد، به خصوص آنکه صنعت توانسته است، زمینۀ کار را در سایر بخش ها نیز افزایش دهد. توسعه صنعت علاوه از اینکه موجب افزایش سهم محصولات صنعتی در صادرات تولیدات کشور ها شده می تواند، بلکه از طریق افزایش کمیت و بهبود کیفیت محصولات، ارزش را به وجود آورده، تولیدات و رفاۀ بیشتری را به وجود می آورد و از طریق افزایش تولید و ازدیاد صادرات، بازار کار و اشتغال رونق  می آبد، عواید قشر کارگر بهبود می آبد و موازی به آن باعث بهبود وضعیت عواید در جامعه می گردد. بناً صنعتی شدن محور توسعه است. شاید بتوان گفت که از انقلاب صنعتی انگلیس به بعد، صنعتی شدن عمیق ترین تغییر منحصر به فرد در زنجیره های اقتصادی و اجتماعی جوامع بوده است. توجه به سکتور صنعت رشد اقتصادی، اشتغال ‌زایی، رفع مشکل بیکاری، افزایش عواید، شکوفایی استعداد های داخلی، رشد تجارت بین ‌المللی، پیشرفت صنایع و فابریکه ها و بسیاری‌ از نتایج مفید اجتماعی و اقتصادی‌ که در ‌نهایت به توسعه پایدار و طولانی‌مدت منجر می‌گردد را به ارمغان می آورد. صنعت نقش به سزایی در آغاز و تداوم رشد اقتصادی در جهان داشته است. رمز پیشرفت و انکشاف کشور های پیشرفته همانا ساختن بستر مناسب برای رشد و انکشاف صنایع بوده که نتایج آن تحت شعاع قرار دادن بازار های بین المللی توسط اجناس تولید شده این کشور ها می باشد. صنایع محرک اصلی اشتغال و رشد اقتصادی محسوب می شود که با رونق بخشی فعالیتهای صنعتی، میتوان پویایی جامعه را مشاهده کرد. رشد اقتصادی با صنایع و رشد صنعت همبستگی نزدیک دارد. این همبستگی از اثر گذاری عوامل متعددی شکل می گیرد. صنایع و صنعت از منابع تراکم ثروت در هر اقتصاد به شمار می رود. با اهمیتی که سکتور صنعت در تقویت، رشد و توسعه اقتصادی کشور ها و جوامع دارد،  بسیاری از کشور ها، تحقق رشد و توسعه پایدار را در سایه صنعتی شدن می بینند.

کارکرد امارت اسلامی در بخش صنعت

با رویکار آمدن مجدد امارت اسلامی افغانستان در زمان اندک توجه زیادی در همه عرصه به ویژه بخش های اقتصادی معطوف گردیده که از جمله در سکتور صنعت نیز فعالیت ها انجام شده است چنانچه هدف ایجاد پارک های صنعتی تشویق سرمایه گذاری به تولید مواد ضروری اجتماعی و ایجاد کار برای مردم است. بادر نظر داشت این مبرمیت با حضور داشت محترم ملا عبدالغنی برادر آخند معاون اقتصادی ریاست‌الوزراء به تاریخ ۹ ثور ۱۴۰۱خورشیدی، وزارت شهرسازی و شرکت خصوصی پارک صنعتی را در شهرک پیروزی افتتاح نمود. این شهرک صنعتی به مصرف ۲۱۶ میلیون دالر اعمار می گردد، که در آن ۱۵۰ کارخانه ساخته می‌شود. در شهرک صنعتی پیروزی، برای ۱۳ هزار و ۶۰۰ تن زمینه کار دایمی و برای حدود ۳۰ هزار تن دیگر به صورت غیرمستقیم زمینه کار فراهم می شود.

همچنان امارت اسلامی پلان های وسیع را جهت بازسازی سایر پارک های صنعتی در سراسر کشور روی دست دارد و همواره در تلاش است تا با جلب سرمایه گذاری نه تنها در این بخش بلکه در سایر بخش ها به انکشاف منابع اقتصادی بپردازد چنانچه محترم ملا عبدالغنی برادر آخند معاون اقتصادی ریاست الوزراء طی سفر شش روزه خویش به کشور ترکیه در دیدار با عمربولات وزیر تجارت آن کشور پیرامون توسعه تجارت، سرمایه‌گذاری در پارکهای صنعتی، انکشاف کار و بار های کوچک و متوسط، بازگشایی دهلیز هوایی میان دو کشور، به راه اندازی نمایشگاه ها، همکاری مشترک اتاق های تجارت دو کشور، ایجاد اتاق مشترک تجارتی میان دو کشور و افزایش سرمایه‌گذاری در افغانستان از سوی سرمایه گذاران ترکی صحبت های همه جانبه نمودند، که از جانب وزیر تجارت آن کشور وعده همکاری مزید برای شان داده شد. همچنان به هدف بازاریابی محصولات و تولیدات افغانی، حمایت از سرمایه گذاران ملی، فراهم نمودن روابط میان تاجران ملی و بین لمللی، معرفی تولیدات و محصولات داخلی  در داخل و خارج از کشور، امارت اسلام دست به برگزاری نمایشگاه ها زده است، که از آن جمله  مشت نمونه  خروار گفته از چند مورد آن یاد آور می شویم.

نمایشگاه تحت عنوان "صنایع دستی آزادی" در کابل راه اندازی گردیده که در این نمایشگاه بیش از ۵۰۰ غرفه صنایع دستی شامل خیاطی، دست دوزی، بافت، کرشنیل بافی، لباس، قالین، انواع زیورات، تابلو های خطاطی، کار هنری کاه و آثار کندنکاری شده ای هنرمندان به نمایش گذاشته شد. همچنان نمایشگاه صنایع دستی زنان در دایکندی تدویر گردیده که در این نمایشگاه، محصولات۴۰۰ صنعت کار و متشبث از سرتاسر دایکندی، به نمایش گذاشته شده، هکذآ برگزاری نمایشگاه صنایع دستی زنان در هرات ثبوتی دیگری بر این ادعا ما است که در این نمایشگاه، صنایع دستی زنان شامل لباس، قالین‌های دست‌ بافت، تابلوهای نقاشی و میناتوری و همچنان مواد خوراکه و میوه‌ی خشک به نمایش گذاشته شده است، که  در آن  ۳۰۰ خانم تجارت پیشه ثبت است، که این رقم در حال افزایش می باشد و سعی دارند تا محصولات صنایع دستی زنان را در کشورهای همسایه نیز گسترش دهند. امارت اسلامی همواره تلاش می‌کند تا از زنان تجارت پیشه حمایت کند. به همین منوال ششمین نمایشگاه محصولات افغانی ۹شرکت کشور در چین در ۱۵ غرفه محصولات شانرا را به نمایش گذاشتند، که این محصولات شامل زعفران، سنگ‌های قیمتی، قالین و گلیم بود. در این نمایشگاه نماینده گان  بیش از "۸۰" کشور و سازمان های بین المللی اشتراک ورزیده بودند. همچنان دومین نمایشگاۀ ملی و بین المللی امام ابوحنیفه (رح) به حمایت امارت اسلامی از طرف اتاق تجارت و سرمایه گذاری افغانستان به هدف معرفی و بازاریابی محصولات و تولیدات افغانی به راه انداخته شد که محصولات و تولیدات مختلف زراعتی، ساختمانی، صنایع دستی، وسایل طبی، ادویه و غیره در صدها غرفه به نمایش گذاشته شد. براه اندازی نمایشگاه ها بخاطر معرفی محصولات افغانی در داخل و خارج کشور زمینه را برای بازاریابی و بلند بردن سطح صادرات در کشور فراهم می سازد. همچنان در حصه ایجاد فابریکات امارت اسلامی سعی و تلاش نموده چنانچه در این اواخر یک کار خانه ذوب آهن با سرمایه‌گذاری حدود ۱۰ میلیون دالر ایجاد شده است که این شرکت تولید ذوب آهن ظرفیت تولید هشت تُن بیلت، سیخ گول، تی آیرن، انگلارند و چینل در ساعت را دارا می‌باشد و در آن برای ۷۰۰ تن به صورت مستقیم و برای هزاران تن دیگر به گونۀ غیرمستقیم زمینۀ کار فراهم گردیده است و الی شش ماه دیگر پنج کارخانه ذوب آهن به سرمایه گذاری بیش از سی میلیون دالر در ولایت های کابل، بلخ و ننگرهار، آغاز به کار خواهند کرد که پلان آن قبلاً اتخاذ گردیده است. صنایع ذوب آهن در میان ۳۰ بخش صنایع کشور، از بخش های پیشتاز آنها است که تا کنون نزدیک به ۱۰۰ میلیون دالر در آن سرمایه گذاری شده است، اتحادیه صاحبان صنایع ذوب آهن می گوید که با آغاز کار این کارخانه ها، صنایع ذوب آهن کشور ۳۰ درصد نیازمندی های کشور را در این بخش رفع خواهند ساخت. طرح فروش فلزات داغمه را که وزارت مالیه روی دست گرفته است با استقبال صاحبان صنایع ذوب آهن روبرو شده است. وزارت مالیه ۳۷ هزار تن فلزات داغمه را تا اکنون شناسایی کرده و روند فروش این فلزات از کابل آغاز شده است. تا اکنون ده ها میلیون افغانی از رهگذر فروشات این فلزات گردآوری گردیده و این کار رضایت صاحبان صنایع را نیز به همراه داشته  است. همچنان امارت اسلامی جهت حمایت از سکتور صنعت برای کارخانه ها برق دوامدار را تأمین نموده تا بتوانند امور خویش را به شکل درست پیش ببرند. امارت اسلامی سرمایه گذاری خصوصی و تشبثات خصوصی در کشور را تشویق و حمایت نموده و مصونیت آن را تضمین کرده است. اکنون افغانستان در بخش‌های ساختمانی، محصولات زراعتی، ادویه، مواد خوراکی، صنایع دستی و سایر عرصه ها تولیدات دارد. همچنان مسئولین محلی در ولایت هرات می گویند که اولین محموله نوشابه های آب انار گازدار "شفا" از شرکت "پامیرکولا"، از ولایت هرات افغانستان از طریق بندر کراچی به امریکا صادر شده است. به همین شکل از سوی امارت اسلامی در سکتور صنعت فرصت های سرمایه گذاری در بخش های صنایع کیمیاوی، مواد ساختمانی، صنایع ساخت ماشین و فلزات ، صنایع تولید ادویه، صنعت چاپ، نجاری و صنایع کاغذ، صنایع سبک، صنایع مواد خوراکی و سایر صنایع مختلف که این همه و همه مبین تلاش های خستگی ناپذیر امارت اسلامی افغانستان در جهت داشتن زنده گی مرفه و خودکفایی است.

نتیجه گیری

تردیدی نیست که صنعت و صنعتی شدن پدیدۀ است که بیش از سه قرن از عمر آن نمی گذرد، ولی تاثیرات عمیقی بر انسان و محیط زنده گی او گذاشته است. با در نظرداشت این همه امارت اسلامی در پی آن است تا در کنار توجه به سایر بخش ها از جمله زراعت به صنعتی شدن کشور نیز تلاش نماید، که در این راستا جد و جهد نموده که ناشی از آن شماری از پارک های صنعتی بازسازی و یا عمار گردیده، جهت معرفی و بازاریابی محصولات صنعتی در حصه راه اندازی نمایشگاه ها در داخل و خارج از کشور مبادرت ورزیده که در نتیجه آن تولیدات داخلی ما به سطح جهان به معرفت گرفته شده و در سطح صادرات کشور ما افزایش چشمگیری به میان آمده است، ایجاد و بازسازی فابریکه ها از کارکرد های دیگر امارت اسلامی در طول مدت دو سال حاکمیت آن بوده همچنان تشویق و حمایت از سرمایه گذاران و صنعتکاران در اولویت برنامه های کاری امارت اسلامی قرار داشته که این روند سبب رضایت خاطر سرمایه گذاران و صنعتکاران کشور همچنان در خارج از کشور گردیده که ان‌شاءالله با تحقق پلان های بعدی در راستای توسعه صنعت، کشور ما در آینده نه چندان دور بعید نخواهد بود که در قطار کشور های صنعتی جای خود را احراز نماید.