چشم اندازی بر اهمیت و بازسازی شاهراه سالنگ

نویسنده: هدایت الله واحدی

مقدمه

اعمار و بازسازی شاهراه ها، سرک ها و راه های مواصلاتی نقش بسزایی در رشد اقتصادی کشور داشته که به اتکای آن ضمن سهولت ها در حصه رفت و آمد عامۀ مردم، سکتور اقتصادی کشور نیز توسعه یافته می تواند. بر اساس این دیدگاه، امارت اسلامی درکنار براه اندازی و تطبیق پلان ها در عرصه های مختلف زیربنایی، بازسازی و اعمار شاهراه ها و سرک ها را جهت تسهیلات بیشتر برای ترانزیت اقلام تجارتی و رفت و آمد شهروندان در اولویت های خود قرارداده است. ارائه خدمات اثرگذار و معیاری ترانسپورتی، تقویت ارتباطات ترانسپورتی با کشور های همسایه و منطقه و انکشاف زیربناهای ترانسپورت در صدر برنامه های امارت اسلامی قرار دارد، که در این ارتباط عملاً کار بازسازی شاهراه های بزرگ مانند سرک شاهراه سالنگ، کابل- هرات، علاوه از مرکز بازسازی و ترمیم سرک های شهرهای بزرگ، گسترش سرک ها از مرکز ولایات به ولسوالی ها و نقاط دور دست ادامه دارد. در نوشته حاضر پیرامون اهمیت شاهراه سالنگ، بازسازی و مشکلات سد راۀ آن و کارکردهای امارت اسلامی در این خصوص اشاره گردیده است.

قدامت شاهراه سالنگ و اهمیت اقتصادی آن

تونل سالنگ در ارتفاع ۳۹۵۰ متری از سطح آب و در موقعیت مرکزی کوه‌های پر برف هندوکش قرار دارد. طول این تونل ۲٫۷ کیلومتر می‌باشد. کار ساخت این تونل در سال ۱۳۳۷خورشیدی  آغاز و پس از ۶سال در سال ۱۳۴۳خورشیدی اختتام یافت. این پروژه در زمان صدارت داوود خان آغاز گردید. ارتفاع این تونل ۵ متر و دارای عرض ۶ متر می‌باشد. تونل مذکور فاصلهٔ میان شمال و جنوب افغانستان را ۱۱۰ کیلومتر کوتاه‌تر کرده ‌است. این تونل شمال افغانستان را به جنوب افغانستان متصل می‌نماید. قبل از احداث این تونل وسیلهٔ تجارت و انتقالات از میان کوهای پر برف هندوکش صورت می‌گرفت . در زمان‌های قدیم مردم از شمال به جنوب افغانستان از طریق پنج راه سخت گذر سفر و انتقالات می‌نمودند. این راه‌ها عبارت بودند از شاهراه میان بادغیس و هرات، از راه مرغاب و کوتل نخوتک، شاهراه دوم میان بامیان و بلخ، جادهٔ سوم از خنجان به شمالی، جادهٔ چهارم میان بدخشان و پنجشیر، جادهٔ پنجم میان بدخشان و نورستان بود. هم‌اکنون دو شاهراه آن یعنی هرات بادغیس و سالنگ‌ها اعمار گردیده متباقی خامه است. شاهراه سالنگ از جهات مختلف حایز اهمیت می باشد، که از آن جمله می توان بر نقش مؤثر آن در ترانزیت اقلام تجارتی به مصرف کم و مدت زمان کوتاه اشاره نمود، که این مسئله به نحوی از انحاء بالای کاهش قیمت مواد و اقلام تجارتی مورد نیاز مردم تأثیرات ژرفی داشته و نقش بسزای در حصه مسایل اقتصادی مردم و کشور دارد، زیرا مواد و اقلام صادراتی و وارداتی به مصرف کم و مدت زمان کوتا صورت گرفته و این خود در کاهش قیمت اموال و خرید و فروش عاری از اهمیت نیست و از جانب دیگر سهولت های لازم را برای رفت و آمد راکبین مساعد می نماید، همچنان جهت حفظ و مراقبت از این مسیر زمینه اشتغال برای تعدادی کثیری از مردم فراهم می گردد، که این خود نقش مؤثری در امرار معیشت مردم و افزایش عاید سرانه دارد.

مشکلات و عوامل زیادی سبب گردیده تا کشور ما فاقد سرک های معیاری برای ترانزیت و اقلام تجاری و رفت و آمد باشد، که از آن جمله می توان از چند عامل مهم نام برد:

عدم امنیت مهم ترین چالش سر راه ترانسپورت در کشور به شمار میرفت، که شاهراه ها از این لحاظ مصؤنیت نداشت و تجارت به دلیل نا امنی در شاهراه ها به مشکل مواجه بود و از جانب دیگر حکومت های گذشته هیچ توجهی بنیادی در این عرصه نداشتند. همچنان سرقت های مسلحانه و باج گیری از دیگر گونه های نا امنی بود که موجب کندی رشد تجارت در کشور شده بود. نبود سیستم ترانزیتی و کمبود وسایط ترانسپورتی معیاری، رفت و آمد موتر های باربری به توناژ بلند، فساد اداری، اخاذی های غیر قانونی و بارنده گی های پی هم در فصل زمستان از چالش های عمده این شاهراه بوده می تواند، که خوشبختانه با حاکمیت مجدد امارت اسلامی امنیت سرتاسری تأمین گردیده و زمینه برای کار و پی کار در این عرصه مساعد گردیده، فساد ریشه کن شده، به پدیده جنگ و خود سری و اخاذی نقطه ای پایانی گذاشته شده و تعهد در حصه عمران و بازسازی کشور موجود است، که در پرتو این مسایل اهم مشکلات کوچکی دیگر هم حل خواهد شد. و زمینه برای پیشرفت مسایل اقتصادی و خدماتی بیشتر فراهم خواهد شد.

امارت اسلامی و بازسازی شاهراه بزرگ سالنگ

تردیدی نیست که امارت اسلامی با گزینش سیاست اقتصاد محور خواستار آن است تا خدماتی ارزنده را در همه بخش ها به هدف عمران و بازسازی زیربنا های کشور و از این طریق در نهایت به بالنده گی و خود کفایی کشور و زنده گی مرفه اتباع کشور انجام دهد. به این آرزو مندی امارت اسلامی ضمن سایر کار های بنیادی به رفع مشکلات و چالش های موجود در عرصه راه های ترانزیتی و رفت و آمد مردم بپردازد و از این مجرا خدماتی را جهت رشد اقتصادی و رفاه همگانی برای شهروندان انجام دهد، به این اساس امارت اسلامی افغانستان بازسازی سرک ها و شاهراه را در اولویت برنامه های کاری خود قرارداده که اینک کار بازسازی و ترمیم اساسی این شاهراه آغاز می شود.

محترم ملا عبدالغنی برادر آخند معاون اقتصادی ریاست الوزراء پس از ادای نماز عید سعید اضحی ضمن تبریکی عید و سایر موضوعات گفت که امارت اسلامی جهت از میان برداشتن مشکلات اقتصادی و آبادی کشور در بخش های مختلف کارها را آغاز نموده که یکی از آن ها بازسازی شاهراه ها است، که در آن برای تعدادی کثیری از هموطنان ما زمینه کار مساعد گردیده و برای مردم خود مژده داد که بعد از عید کار اساسی بازسازی شاهراه سالنگ نیز آغاز می شود. این گفته ها و حقایق به خوبی میرساند که امارت اسلامی تعهد جدی در عرصه احیایی مجدد زیربنا ها داشته تا از یک سو برای مردم سهولت ها ایجاد گردد و از سوی دیگر به رشد و توسعه اقتصادی کشور فایق آید. شاهراه سالنگ یکی از شاهراه های مهم ترانزیتی کشور است که علاوه از اتصال ولایات شمال به مرکز کشور، نقش مهم و اساسی در انتقال اموال و اجناس تجارتی (صادرات و واردات) با کشورهای همسایه دارد. قابل ذکر است، با آغاز کار اساسی این پروژه برای شماری از هموطنان عزیز ما به شکل مستقیم و غیر مستقیم فرصت های کاری ایجاد می گردد و در کنار به میان آمدن فرصت های کاری سهولت های زیادی فراهم می شود.

نتیجه گیری

مسلم است که احداث و  احیایی مجدد شاهراه ها، سرک ها و راه های مواصلاتی نقش بارزی در رشد و توسعه اقتصادی کشور داشته که در پرتو آن افزون بر تسهیلات در قسمت رفت و آمد عامه مردم، سکتور اقتصادی انکشاف یافته می تواند. بادر نظرداشت این اصل مهم امارت اسلامی با گزینش سیاست اقتصاد محور علاوه از سایر بخش های اقتصادی ایجاد و بازسازی سرک ها، شاهراه ها و تأسیسات زیربنایی را در اولویت برنامه های کاری خود قرارداده است،که در این ارتباط عملاً کار بازسازی شاهراه های بزرگ مانند سرک شاهراه سالنگ، کابل- هرات، علاوه از مرکز بازسازی و ترمیم سرک های شهر های بزرگ، گسترش سرک ها از مرکز ولایات به ولسوالی ها و نقاط دور دست ادامه دارد. چنانچه بخش شاهراه سالنگ که ۳۰  کیلومتر طول،  ۹ متر عرض و ۱.۵ متر شانه های آن می باشد، به شمول دو پایه پل، تعدادی از پلچک ها، سیستم زهکشی تونل و گالری، به شکل اساسی کار ترمیم آن آغاز می گردد و در آینده نزدیک تکمیل خواهد شد. با بازسازی این شاهراه  از یک سو سهولت ها در حصه رفت و آمد مردم  ایجاد می گردد و از سوی دیگر به رشد و توسعه اقتصادی کشور می انجامد. زیرا شاهراه سالنگ یکی از شاهراه های مهم ترانزیتی کشور است که علاوه از اتصال ولایات شمال به مرکز کشور، نقش مهم و اساسی در انتقال اموال و اجناس تجارتی (صادرات و واردات) با کشورهای همسایه دارد. قابل ذکر است، در جریان کار این پروژه برای شماری از هموطنان عزیز ما به شکل مستقیم و غیر مستقیم فرصت های کاری ایجاد می گردد، که این خود در حصه رفع مشکلات بیکاری و اقتصادی شهروندان ما نقش مهم دارد.